Nepali Riddles

जुँगा छ मुख छैन, लुगा लगाउँछ मान्छे हैन।

तिमी जाउ म आउँदैछु ।

दाजु लाटो, भाइ बाठो

पाँचजना हेर्ने, एकजना नाच्ने, चारजना लुक्ने।

अक्षर छ किताब हैन, गोलो छ इनार होइन, संसार डुल्छ खुट्टा छैन।

बाबु अजङ्ग, छोरा विजङ्ग, कालो नाति, सेतो पनाति के हो ?

पहिले माया गर्छन्, पछि कुट्छन, अोछ्याएर फेरी मोज गर्छन्।

भित्र जाँदा अघाउने, बाहिर जाँदा भोकाउने 

त्यो कुरा आफ्नै हो, तर आफूले भन्दा अरुले बढी प्रयोग गर्छन्।

तामाको पर्खालभित्र चाँदीको डबली

ल्याउनेले लाउन पाउँदैन, लाउनेले देख्न पाउँदैन।

आयो टप्प टिप्यो लग्यो मिति पुग्यो, टारेर टर्दैन त्यो

बाहिर बाजा भित्र नाच

दाजुभाइ बेलाबेलामा मुख जोडी सुत्छन्।

माटोमुनिको पुड्के गोरु

रुप सानै भएपनि गर्छन् ठुला काम, मुर्ख पनि बिद्वान हुन्छन, जप्ता यिनका नाम

अघि-अघि रतुवा, पछि-पछि कलुवा।

काली भएपनि राम्री छन्, आँखा तिनका जीउभरि छन् 

आमा गर्भमा छँदा छोरोले छाता ओढाउने।

वरिपरि पर्खाल, विचमा रायो, रायो टिप्न जाँदा बाघले खायो 

यौटा आउँछ दाँयाबाट, अर्को बाँयाबाट, सेन्टरमा पुगेपछि हात मिलाउँछ 

पानी नभएको पोखरीमा माछा उफ्रन्छ

अरुले देख्ने घामले नदेख्ने।

ढ्याप्प पाइला, ल्याप्प कान, दुइतिर पुच्छर, लौ अब जान, के हो 

तीन टाउका छ कान, दश खुट्टा एउटै तान।

दुइ हातले दिनभरि आफ्नो अनुहार पुछिरहने

पातलमा खुट्टा छन्, टाउकामा सुँड छ, सुँड चलाइदिए ह्वालह्वाल छाद्छ

अत्ति न पत्ति पिँधमा बत्ती।

रुप मेरो गोलो गोलो सबैको छु प्यारो, कुद्न भने सजिलो छु, लात खान गाह्रो

रुखमा बस्छ चमेरो होइन, जटा छ जोगी होइन

आमा खुप्रीझुप्री, छोरी भर्भर सुन्दरी।

आमा जगल्टे, छोरी पगटे, नाति मट्याङ्ग्रे।

हेर्दाखेरी रुवाजस्तो फुसुफुसु गर्ने, पहाडको चुलीतिर पत्रपत्र पर्ने

अलङ्कीको रानी पलङमा सुत्छे, सूर्यलाई देखेपछि लुपुक्कै लुक्छे।

चाँदीको ठेकीमा, स्याउलाको विक्रो 

खुट्टा नहुँदा हिँड्न सकेन, पँखेटा नहुँदा उड्न सकेन 

हिस्रिक्क बुढी, खिस्रिक्क दाँत

हीरा होइन टल्कने, तेल होइन चिप्लने, पर्खाल होइन छेक्ने 

रन्किन पाए जे पनि खान्छ, पानी खुवाए भुतुक्क हुन्छ।

बाहिर खस्रो भित्र ताँती, ताँतीभित्र दाँतीदाँती । 

कपास, केराउ, गुराँस, काँक्रो चारै जातको एउटै थाँक्रो 

लामो आङको टाउकोमा कुइरीमण्डल ध्वाउँछ, छ्याकछुक छ्याकछुक गर्दै जय नगर धाउँछ

हेर्दा राम्रो चपाउँदा चाम्रो

हेरे दुईवटा, नहेरे एउटा

नाँची-नाँची एउटी आई, फुलहरुको ऱ्याल खाई 

लुला खुट्टा स्याउस्याउँ पात, लम्कन्छ बुढो पचास हात।

बाली न विरुवा नौ मुरी तोरी।

हिँड्दा बुई चढ्ने, वस्दाखेरी लड्ने

हेर्दा छ, समात्दा छैन

आफ्ना दुवै लुला हातले ठोक्छ आफ्नै गाला, शिवजीलाई मन पर्ने गजबै छ चाला

वाहिर जगल्टा भित्र हाड, हाडभित्र मासु मासुभित्र आँशु।

तारे भिरमा रगतको छिटा

पट्पटे धामी, जमिनमा कामि

दिनभरि दाजुभाइ मिलेर बस्छन्, रातभरि दाजुभाइ छुट्टिएर बस्छन्।

सम्धीज्यू पाहुनालाई कोची कोची खुवाउना, अरु चिज मगाउँदा धकेलेर पठाउना

आमा छाद्छे, छोरी खान्छे।

पाहुना आएको बेला उत्तानो परी सुत्ने

पिलपिल गर्ने सान्नानीको पेटभरी पानी

तारे भिरमा अनौंठो पानी, कहिले काँही बगेर जानी

अघि अघि महादेव, पछि पछि जन्ती

दिउँसो उल्टो राती सुल्टो

जुँगा तान्दा मुसुक्क हाँस्ने, अरु बेलामा गुठुरी कस्ने

आँखा काटे मर्ने घिच्रो काटे सर्ने।

रुपरङ्ग केहि छैन आउँछ अनि जान्छ, पऱ्यो भने निमेषभरमा पूरा गाउँ खान्छ।

बाह्र छोरा तेह्र नाति, एउटै छाता सबैमाथि

बाह्र लाटा, तीन बाठा, एकै घरमा जोड्छन् नाता।

अड्काम पड्काम, तेरो बाउको टुप्पी चड्काम

करङ्गे भाइले तिघ्रे दाइलाई बोक्छ

त्यो घरकी एक्ली बुढी, कुम्लो छोडी रुख चढी।

रुप हेर्दा मानौ लाग्छ हात्तीको सुँड, त्यसभित्र परेवाको देखिन्छ है गुँड।

सेती गाई पानी खान गई, पानी खाएर आएपछि रातै भई

पशुपतिमा गड्याङ्गगुडुङ्ग आर्यघाटमा उदायो, सानी नानी स्याइस्याइ चन्द्रगिरीमा धुवायो

अचम्मकी चरी आगोमा परी, पुच्छरले पानी खाँदै ऐयाऐया गरी

अग्लो भिरमा भेडा थुप्रिएको

त भन्दा छोइने, म भन्दा छोइने

वल्ला घरको बुढीको ठुलो ठुलो प्वाल, पल्ला घरको बुढाले त्यसमा ल्वाम ल्वाम हाल, के हो?

तिरिमिरी बत्तीको इलीमिली छायाँ, तेरो अन्न मैले पाएँ।

बाटुली नानी झलल्ल बल्छिन्, कैले लुक्छिन्, कैले खुल्छिन्।

हिँड्दै छ, पाइला मेट्दै छ

पीँध सुकेको, छाती फुकेको, न टाउको न खुट्टाको

पीँध सुकेको, घाँटी लुकेको, पेट फुकेको

आधी पसे दुख्छ, पुरै पसे दुख्दैन

आज रात पऱ्यो, भोली बनाउँला घर

आफ्ना दुवै लुला हातले ठोक्छ आफ्नै गाला, शिवजीलाई मन पर्ने गजबै छ चाला

भित्र इनार, बाहिर धारो

बाबु नदेखिँदै छोरो धुरीमाथि के हो

पाँच भाइ एउटै गुफा, गुफाभित्र एउटै कोठा

दाँत बाहिर, ओंठ भित्र

वाहिर सोला, भित्र गोला, त्यो खान पाए कस्तो होला।

पानी परे पखाली जा, माटो परे कुही जा, झगडा परे कचहरी जा।

आगाडि हेर्दा देखिन्छ, पछाडि हेर्दा छैन

आकासको मैदान रुखको बास, धर्तीको बिस्कुन चुच्चाको गास

आँखा छ देख्दैन, कान छ सुन्दैन, मान्छे हो बोल्दैन

दिनभरि ताकाताक, रातभरि खापाखाप

तीन भाइ दाइँ गर्ने, दुई भाइ चुप लागि हर्ने।

तीन आँखा छन् शिवजी होइन, दुध दिन्छ गाई होइन, जटा छ जोगी होइन।

रातो गुदी हरियो छाला, घाममा खाँदा शीतल होला।

अग्लो भिरमा भेडा थुप्रिएको

आगाडि हेर्दा देखिन्छ, पछाडि हेर्दा छैन

आमा दिन्छे, छोरी खान्छे

आई बुढी मच्चिँदै, गई बुढि थच्चिँदै

आँखा छैन भुइतिर हेर्छ, कान निमोठ्यो बान्ता गर्छ

दुई खुटा नौ करङ्ग, टाँसिएको छ लरङ्ग लरङ्ग

ताप दिइन्जेल रातो, छाडेपछि कालो।

बाहिर छाला भित्र बोसो, बोसो भित्र काठको ठोसो।

भन्छन सबै गयो गयो तर आउने काम गर्छ, त्यो के हो।

पाखुरा छन् पन्जा छैन, जीउ छ टाउको छैन

आमा गइन घाँसपात, बाबु गए गाउँ, ढोकामा बसे लट्टे जोगी, आँफु कता जाउँ

त भन्दा छोइने, म भन्दा छोइने

आखो छ, माखो रमाउँछ, न हेर्छ, न देख्छ

दिनभरि लाखा धुनि, रातभरि कान्लामुनि

पहाडमाथि छेउकुना, ठाउँठाउँमा रगतका दुना

आमा दिन्छे, छोरी खान्छे

आमा गइन घाँसपात, बाबु गए गाउँ, ढोकामा बसे लट्टे जोगी, आँफु कता जाउँ

आकासको मैदान रुखको बास, धर्तीको बिस्कुन चुच्चाको गास

आखो छ, माखो रमाउँछ, न हेर्छ, न देख्छ

दिनभरि सुत्ने रातभरि उठ्ने

दाँत हेर्दा हिराजस्तो, जुँगा हेऱ्यो बाघ, कपडाको चाङ्गभित्र पस्ने त्यसको जात।

आमा छोरीलाई जिउ गर्छिन्

आमा छोरीलाई जिउ गर्छिन्

आँखा छ देख्दैन, कान छ सुन्दैन, मान्छे हो बोल्दैन

एक जीउ सय हात, आयो जन्ती खातै खात

आई बुढी मच्चिँदै, गई बुढि थच्चिँदै

आँखा छैन भुइतिर हेर्छ, कान निमोठ्यो बान्ता गर्छ

If You want to know the answer than mail me at:  biizay@gmail.com

Ok Here are the answers: http://www.meronepalma.com/riddles/